Detail Vondst

Detail Vondst

 Afbeelding downloaden? Neem contact op met Raakvlak.
Voorwerp: schrabber
Materiaalgroep: steen
Materiaal: silex (vuursteen)
Datering: -70000/-35000
Site: Brugge Korte Molenstraat - Molendorp
Inventarisnummer: BR96/SAM/7/43/1
Periode: paleolithicum
Afmetingen: lengte 9,2cm
breedte 3,7cm
dikte 1,1cm
Info:

Dit betreft één van de oudste werktuigen dat getuigt van menselijke aanwezigheid in de Brugse regio. Het werd aangetroffen in de vulling van een Romeinse  gracht. Wellicht lag het voorwerp eerst tienduizenden jaren begraven en werd het in de Romeinse tijd bovengehaald bij het graven van een diepe structuur, bijvoorbeeld een waterput. Kort nadien belandde het in de vulling van een gracht. Het werktuig is vervaardigd in grijze vuursteen van goede kwaliteit. Het betreft een brede kling met een snijfunctie zoals een mes. De manier waarop deze vuursteen is bijgewerkt of "geretoucheerd” laat toe dit werktuig te dateren in het midden van de oude steentijd. Dit is de periode die het vroegste verleden van de mens omvat. De uiterlijke kenmerken laten archeologen zelfs toe deze vuursteen te plaatsen binnen het Mousteriaan. Dit is een periode en cultuur genoemd naar de schuilgrotten bij Le Moustier in het zuidwesten van Frankrijk. Deze cultuur wordt traditioneel in verband gebracht met Neanderthalers, een mensensoort die rond 35000 jaar voor Christus is uitgestorven. Het werktuig werd na enige tijd bijgewerkt, één van de uiteindes werd bewerkt tot ‘schrabhoofd’, het kon nu bijvoorbeeld gebruikt worden om huiden schoon te schrabben. Microscopisch onderzoek betreffende de gebruiksporen wees uit dat het werktuig met lederen banden gemonteerd was in een heft uit been of gewei. Ook van de activiteit waarvoor het werktuig gebruikt werd, zijn microscopische sporen in de vorm van onder meer een gebruiksglans bewaard gebleven. Ze wijzen erop dat het stuk in eerste instantie gebruikt werd voor het bewerken van huiden. Een groot deel van het oppervlak werd zwaar beschadigd door vorst. Dit betekent dat het stuk tenminste tijdens een erg koude fase, dit betekent een ijstijd, op of nabij het oppervlak lag. De boorden of randen van het werktuig zijn niet afgerond of verweerd, maar bijzonder ‘vers’, wat erop wijst dat het stuk niet lang aan de oppervlakte heeft gelegen. Het werktuig is te situeren tijdens de laatste ijstijd, 116.000 tot 11.600 jaar geleden. Het landschap zag er toen volledig anders uit. In de koudste fase van deze periode stond de zeespiegel 120 meter lager dan nu. De Noordzee ligt grotendeels droog en onze kustlijn bevindt zich veel verder noord en westwaarts. Rond Brugge ontstaat een boomloos, open landschap met een beperkte vegetatie.

 

 

Publicatie: HOLLEVOET Yann 2003: Romeinse off site-fenomenen en vroegmiddeleeuwse nederzettingssporen in de verkaveling Molendorp te Sint-Andries/Brugge (prov. West-Vlaanderen), in: Archeologie in Vlaanderen VII, 1999/2000, 65-82.
VANMONTFORT Bart, VAN PEER Philip en ROTS Veerle 2019: Een vuurstenen werktuig uit het midden van de oude steentijd, in: HILLEWAERT Bieke en RYCKAERT Mark (red.), Op het raakvlak van twee landschappen. De vroegste geschiedenis van Brugge, 18.

Locatie op kaart